के हामी ब्रह्माण्डमा एक्लै छौं? यो प्रश्नले युगौंदेखि मानव मनलाई रोमाञ्चित र उत्सुक बनाएको छ। अब, वैज्ञानिकहरूले एउटा अभूतपूर्व खोज गरेका छन्, जसले यो चिरस्थायी प्रश्नको जवाफ नजिक ल्याउन सक्ने बलियो सम्भावना देखाएको छ।
वर्षौंदेखिको अथक प्रयासपछि, अन्ततः एलियन जीवनको बारेमा एक शक्तिशाली सङ्केत प्राप्त भएको छ। वैज्ञानिकहरूले अर्को तारालाई परिक्रमा गर्ने एक टाढाको ग्रहमा जीवनको सम्भावनालाई इंगित गर्ने नयाँ प्रमाण फेला पारेका छन्। क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालयको टोलीले के टु- बी १८ नामक ग्रहको वायुमण्डलको अध्ययन गर्ने क्रममा यस्ता अणुहरूको उपस्थिति पत्ता लगाएको छ, जुन पृथ्वीमा सामान्यतया जीवित जीवहरूले मात्र उत्पादन गर्छन्।
नासाको शक्तिशाली जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोप (जेडब्लुएटी) को प्रयोग गरेर यो दोस्रो पटक हो कि कुनै ग्रहको वायुमण्डलमा जीवनसँग सम्बन्धित रसायनहरू पत्ता लागेका छन्। तर यस पटकको प्रमाणले वैज्ञानिकहरूलाई पहिलेभन्दा धेरै उत्साहित बनाएको छ। यद्यपि, खोज टोली र अन्य खगोलविद्हरूले यी निष्कर्षहरूको पुष्टि गर्न थप डेटा आवश्यक रहेको बताएका छन्।
बीबीसीको एक रिपोर्ट अनुसार, यस खोजका प्रमुख अनुसन्धानकर्ता तथा क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालयको इन्स्टिट्यूट अफ एस्ट्रोनोमीका प्रोफेसर निक्कु मधुसूदनले छिट्टै ठोस प्रमाणहरू प्राप्त हुनेमा आशावादी छन्। उनले भने, ‘यो अहिलेसम्मको सबैभन्दा बलियो प्रमाण हो कि त्यहाँ सायद जीवन छ। म वास्तविक रूपमा भन्न सक्छु कि हामी यो सङ्केत एक देखि दुई वर्षभित्र पुष्टि गर्न सक्नेछौं।’
के टु- बी १८ ग्रह पृथ्वीभन्दा लगभग साढे दुई गुणा ठूलो छ र यो पृथ्वीबाट ७०० ट्रिलियन माइल टाढा अवस्थित छ। यस ग्रहले एउटा सानो रातो सूर्यको परिक्रमा गरिरहेको छ। जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोप यति शक्तिशाली छ कि यसले त्यो सानो रातो सूर्यबाट आउने प्रकाशको विश्लेषण गरेर के टु- बी १८ को वायुमण्डलमा रहेका रासायनिक तत्वहरूको पहिचान गर्न सक्छ।
पृथ्वीमा, यस्ता ग्यासहरू मुख्यतया समुद्री फाइटोप्लाङ्क्टन र ब्याक्टेरियाले उत्पादन गर्छन्। यही आधारमा वैज्ञानिकहरूले ब्रह्माण्डमा पृथ्वीबाहिर पनि जीवन हुन सक्ने बलियो दाबी गरेका छन्। यो खोजले ब्रह्माण्डमा हाम्रो स्थान र जीवनको उत्पत्तिको बारेमा नयाँ ढोका खोल्ने सम्भावना बोकेको छ। अब सबैको नजर आगामी अनुसन्धान र थप पुष्टिका लागि केन्द्रित भएको छ। के साँच्चै हामी ब्रह्माण्डमा एक्लै छैनौं? समयले नै यसको जवाफ दिनेछ।
